ما در درجه‌ى اول باید به ساختن و پرداختن شکل روحى کودکانمان اهتمام بورزیم.

اگر توانستیم هویت انسانى این کودک را از آغاز کودکى شکل بدهیم

و خلقیاتى را در آن به وجود بیاوریم، این براى همیشه به درد خواهد خورد.

عوارضى وجود دارد، معمولاً این عوارض اخلاقیات را تحت تأثیر قرار میدهد؛

اما اگر چنانچه شخصیت کودک از آغاز ساخته شد و شکل گرفت،

تأثیرات عوارض کمتر خواهد بود و عوامل کمک کننده هم در بین راه کمک خواهد کرد.

"فلسفیدن" بسیار تعبیر درستى است. امروز در کشورهاى پیشرفته‌ى مادى دنیا،

یکى از کارهاى اساسى و یک رشته‌ى مهم، تدریس فلسفه براى کودکان است.

خیلى‌ها در جامعه‌ى ما اصلاً تصور نمیکنند که براى کودک هم فلسفه لازم است.

برخى تصور میکنند فلسفه به معناى یک چیزِ قلمبه سلمبه‌اى است که

یک عده‌اى در سنین بالا به آن توجه میکنند؛ این نیست.

فلسفه شکل دادن فکر است، ذهن را به فهمیدن و تفکر کردن عادت دادن است؛

این از اول باید به وجود بیاید. قالب مهم است.

اگرچه محتوا هم در همین فلسفه‌ى کودکان حائز اهمیت است،

اما عمده شیوه است؛ یعنى کودک از اول کودکى عادت کند به فکر کردن،

عادت کند به خردورزى؛ این خیلى مهم است.

نکته‌ى بعد، خودباورى است.

ما باید کودک را از آغاز داراى اعتماد به‌ نفس و باور به هویت خود بار بیاوریم.

البته این مخصوص کودکان دبستانى نیست؛ در دبیرستان هم همین هست،

در دانشگاه هم همین هست. در کشور ما متأسفانه فرهنگِ کاملاً منحرفى از گذشته پایه‌گذارى شده،

که هنوز آثارش از بین نرفته – با این همه تبلیغاتى که ماها از اول انقلاب تا امروز داشتیم

– و آن، نگاه نیازمندانه‌ى به سمت غرب، بزرگ دیدن غرب و کوچک دیدن خود در مقابل اوست؛

که متأسفانه این فرهنگ ریشه‌کن نشده و وجود دارد؛ این به دلیل نبود خودباورى است.

رهبر معظم انقلاب 91/7/20

قصّه‌گویى، هنر بسیار خوبى است.

قصّه‌هاى خوب، سازنده‌ى شخصیت کودک است.

همان قصّه‌هاى قدیمى را که ما از مادر خودمان،

از مادر بزرگ و یا از پیرزن دیگرى در کودکى شنیده‌ایم، امروز که مرور مى‌کنیم،

مى‌بینیم در آنها چقدر حکمت وجود دارد!

انسان، بعضى از خصال و تفکّرات خودش را که ریشه‌یابى مى‌کند،به این قصّه‌ها مى‌رسد.

قصّه مقوله‌ى خیلى مهمّى است؛ منتها قصّه‌هاى خوب.

سعى کنید در این قصّه‌گویى و در این کار هنرى، اوّلین چیزى را که در کودک ایجاد مى‌کنید،

ایمان باشد. هیچ چیز، معادل ایمان نیست.

شما از این بچه، هرچه بخواهید بسازید، باید در او ایمان به وجود آورید.

بدترین ضربه‌اى که امپراتورى خبرى و هنرى زد، این بود که

شبکه‌ى عظیم فساد در دنیا را در این سالهاى متمادى راه انداخت

– که متأسفانه در دوره‌ى پهلوى، پَرش ما را هم گرفت –

هُرهُرى مذهبى و بى‌ایمانى را رواج داد که انسان در دل و جان خودش،

به هیچ ستونى متّکى نباشد! سعى کنید بچه‌ها را با ایمان کنید؛ ایمان به خدا،

ایمان به حقیقتِ مطلق و ایمان به اسلام. اگر این بچه‌ها باایمان پرورش پیدا کردند

و شما توانستید بذر ایمان را در دلشان بکارید،

در آینده مى‌شود از آنها هر شخصیت عظیمى ساخت و براى هر کارى مناسبند.

سخنان رهبری در دیدار مسئولان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۲۳/۲/۱۳۷۷

امروز کودک ما ـ چه برسد نوجوان ـ آگاهی و هوشیاری‌ای دارد که داده تردیدناپذیر جوّ و فضای انقلاب است.

در گذشته این آگاهی‌ها، این آزادی‌ها و این روح استفهام و این میل به دانستن، نبود.

دسترسی‌هایی هم وجود دارد که در واقع دسترسی کودک ما، یک منبع فرهنگی نیست,

بلکه با دید درست، دسترسی مراکز هدایت‌کننده فرهنگ

در سرتاسر دنیا برای القای مقاصد استعماری به کودک ماست.

قضیه از این طرف مطرح است. وقتی که ما از یک متاع فرهنگی فاسد که از طرف دشمنِ کشور،

دشمنِ مردم، یا لااقل یک بیگانه بی‌علاقه ـ از اینکه دیگر کمتر نیست ـ حرف می‌زنیم،

بعضی خیال می‌کنند که ما از دسترسی‌های فرزندان خودمان ناراحت و نگران هستیم یا شکایتی داریم.

می‌گویند: «آقا! جوانند، بگذارید بفهمند!» کأنّه ما می‌خواهیم جوانمان نفهمد!

ما از دسترسی بیگانه به ذهن فرزند خودمان نگرانیم. قضیه از آن طرف، قابل مطالعه و بررسی است.

بچه شما در آغوش شما، در مدرسه شما، در کتاب‌خانه کانون و جلوِ روی شماست

و شما برای او فکرهایی، آینده‌ای و امیدواری‌ای دارید.

ناگهان مشاهده می‌کنید دسترسی یک نفر که حداقل بیگانه است ـ شما با این بچه خویشاوندید،

شما معلّمش، پدرش، یا مربی‌اش هستید,

لیکن او بیگانه و بی‌علاقه به سرنوشت این بچه است ـ به این بچه، از راه همین کالاهای فرهنگی متداول

و رسانه‌های گوناگون خبری و فرهنگی، بیشتر از شماست!

این، جای نگرانی است و امروز این وجود دارد؛ چه من و شما بخواهیم، چه نخواهیم!

نتیجه چیست؟ این است که ما باید گردشِ کار را تُندتر کنیم.

ما باید بیشتر تلاش کنیم و می‌توانیم.

من اعتقاد دارم ما می‌توانیم بهتر، عینی‌تر، دقیق‌تر و سریع‌تر کار کنیم و نگذاریم.

سخنان رهبری در دیدار مسئولان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۲۳/۲/۱۳۷۷