جملات قصار رهبری درباره دانش آموز:

1. آینده ‏مملکت در دست دانش ‏آموزان است.

2. این‏که من روى مسائل مربوط به دانش ‏آموز و آموزش و پرورش و مسائل تحصیل و تربیت، این همه تکیه میکنم و هرجا و با هر کسى که احساس بکنم به نحوى با مسائل تعلیم و تربیت ربط دارد ارتباط برقرار می‏کنم و نظرم را میگویم، دنبال کار را می‏گیرم، به خاطر این است که من از آینده میترسم.

3. دانش ‏آموزان نونهالى که در اختیار دستگاه فرهنگى کشور قرار دارند، عزیزترین و سرشارترین سرمایه و ذخیره‏ آینده‏ این ملتند.

4. سربازان حقیقى انقلاب شما هستید و انقلاب، چشم‏ انتظارِ شماست.

5. آینده کشور و انقلاب و در نگاهی وسیعتر، آینده دنیا در دست دانش آموزان ایران است.

عزیزان من؛ معلّمان و معلّمات عزیز!

در سر کلاس، نه فقط درسی که شما میدهید، بلکه نگاهی که میافکنید، اشاره‌ای که میکنید، لبخندی که میزنید، اخمی که به‌رو میآورید، حرکتی که انجام میدهید و لباسی که میپوشید، بر روی دانش‌ آموز اثر میگذارد...

ما در مراجعه به خود اگر، عمیقترین احساسات و عواطف و حالاتمان را ریشه‌یابی کنیم، در انتهای خط، یک معلّم را مشاهده میکنیم. معلّم است که ما را میتواند شجاع یا جبان، بخشنده یا بخیل، فداکار یا خودپرست، اهل علم و طالب علم و فهم و فرهنگ، یا منجمد و بسته و پایبند به تفکّرات جامد بار بیاورد. معلّم است که میتواند ما را متدیّن، با تقوا، پاکدامن، یا خدای ناکرده بیبندوبار بار بیاورد. معلم چنین نقشی دارد. این ارزش معلّم است؛ این تأثیر معلّم است؛ این گره‌گشایی معلّم در مسائل عمده زندگی ما و نسل آینده ما و جامعه ما و کودکان ما و تاریخ آینده ماست. حال با این نقشی که معلّم دارد، جامعه، کشور، مردم، دولت و نظام باید درباره مسأله معلّم چگونه فکر کنند؟ ما نمیخواهیم در این صحبتهایی که راجع به کارگران و معلّمان میکنیم – تکلیف را بار بردوش این دو قشر کنیم؛ نه، همه‌مان تکلیف داریم. مردم عادّی هم که خارج از این دو قشرند، نسبت به اینها تکلیف دارند؛ دولت هم تکلیف دارد؛ کلّ نظام تکلیف دارد؛ مجلس تکلیف دارد؛ همه در قبال این دو قشر تکلیف دارند.

بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از کارگران و معلمان ۱۳۷۸/۰۲/۱۵

بروید سراغ کارهاى نشدنى، تا بشود. تصمیم بگیرید بر برداشتن کارهاى سنگین، تا بردارید. «و لا یخشون احدا الا الله». خب، زحمتهایش چه؟ رنجهایش چه؟ محرومیتهایش چه؟ جوابش این است که: «و کفى بالله حسیبا» خدا را فراموش نکن، خدا حسابت را دارد. در میزان الهى، رنج تو، محرومیت تو، کفّ نفس تو، حرصى که خوردى، زحمتى که کشیدى، کارى که کردى، خون دلى که خوردى، دندانى که روى جگر گذاشتى، اینها هیچ وقت فراموش نمیشود؛ «و کفى بالله حسیبا.»

مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای 20 مهر 1390

ما ملّتى هستیم با آرمانهاى بلند، با حرفهاى بزرگ، با قلّه‌هاى ترسیم‌شده‌اى که میخواهیم خودمان را به این قلّه‌ها برسانیم. این احتیاج دارد به انسانهاى صبور، عاقل، متدیّن، اهل ابتکار، اهل اقدام، دور از تنبلى، مهربان، عطوف، داراى حلم، داراى شجاعت، با رفتارهاى مؤدبّانه، پرهیزگار و انسانهایى که درد دیگران، درد آنها محسوب بشود.

یکی از بهترین سنتهایی که در این کشور بعد از انقلاب گذاشته شد

- مرحوم شهید باهنر که رحمت و رضوان خدا بر او باد، پایه‌گذار این کار بود -

همین معاونت پرورشی است. آمدند به بهانه‌هایی این را تعطیل کردند.

حالا نمیخواهیم سوءظن‌ گونه به این مسئله نگاه کنیم،

اما به‌هرحال کج‌ سلیقگی بود. به این عنوان که پرورش باید

به وسیله‌ معلمین متنوع در کلاسها انجام بگیرد و نباید جدا باشد،

این کانونی را که مخصوص اقدام پرورشی بود، تعطیل کردند.

تشکیل هویت نسل جدید به دست معلم است؛

یعنی حتی نقشی پررنگ‌تر از نقش خانواده و پدر و مادر.

خود شما هم فرزندان مدرسه‌ ای دارید و می‌بینید که

گاهی اوقات فرمایش آقا معلم یا خانم معلم برای بچه وحی منزل است؛

به خانه می‌آید، کاری را انجام می‌دهد یا کاری را انجام نمی‌دهد،

یا ساعتی می‌خوابد یا ساعتی ورزش می‌کند، یا کار دیگری می‌کند؛

چون اینها را معلم گفته. پدر و مادر که بارها این حرفها را می‌گویند، تاثیر ندارد؛

اما حرف معلم تاثیر دارد. در اکثر موارد حرف معلم بر حرف پدر و مادر

در ذهن کودک و نوجوان ترجیح پیدا می‌کند. این است نقش معلم.

اگر ما می‌خواهیم این هویت، خوب شکل بگیرد؛

اگر می‌خواهیم نسلی بوجود بیاید که اعتماد به‌ نفس

و انضباط اجتماعی داشته باشد؛ یک نسل مسوولیت‌پذیر و با عرضه

و با کفایت برای کارهای بزرگ، یک نسل دارای ابتکار، یک نسل مهربان

و بدون احساس انتقام‌گیری در درون خانواده‌ی بزرگ جامعه، یک نسل فداکار،

یک نسل پرکار، یک نسل کم اسراف و دور از اسراف؛

اگر می‌خواهیم فرهنگ عمومی جامعه به این سمت حرکت کند،

راه و کلیدش آموزش و پرورش است.

برای تربیت چنین نسلی، آموزش و پرورش باید مهیا و مناسب باشد.

بیانات در دیدار جمعی از معلمان استان کرمان ۱۳۸۴/۰۲/۱۲