احتمالا کودکانی را دیده‌اید که پس از یک اشتباه سهوی، ساعت ها به مادر یا پدر خود چسبیده و با گریه و زاری از او می‌خواهند که او را ببخشد و یا نگران هستند که پدر و مادر ناگهان ترکشان کند.

«دیگه دوستت ندارم، دیگه مامان تو نیستم، من میرم بابای پارسا میشم اون خیلی مودب تره، اگه یه بار دیگه این کارو بکنی دیگه منو نمی بینی، خیلی بچه ی بدی هستی دیگه باهات هیچ وقت حرف نمیزنم!»

اینها جملاتی هستند که همه‌ی ما متاسفانه گهگاهی از زبانِ پدر و مادران برای تنبیه کودکان می‌شنویم. غافل از این که این جملات همچون زهری وارد بدن کودک می‌شوند و الگوی «به هرچه می گویند گوش بده وگرنه طرد می‌شوی» در کودک شکل می‌گیرد.

گاهی برخی مراجعانم از این گلایه دارند که چرا کودکانشان در بازی با کودکان دیگر به هرچه آن ها بگویند گوش می دهند، اگر کودک دیگر اشتباه کند باز هم این کودکان آنها هستند که عذرخواهی می کنند و به اصطلاح به آن ها باج می دهند تا «فقط باشند»، وقتی مسئله ریشه یابی می شود به الگوی اضطرابی در کودک بر می‌خوریم که اتفاقاً از جانب پدر و مادر به او خورانده شده است.

«باج بده تا پذیرفته شوی، باید هـــرچه دیگران می گویند انجام بدهی وگرنه تو را ترک خواهند کرد و تو تنها خواهی شد»، این ها باورهایی است که در ذهن این کودکان شکل گرفته، همین باور، گاهی موجب می‌شود تا گاهی کودک جرئت ورزی خود را از دست بدهد و از منافع خود چشم پوشی کند و حتی در مواردی که موردنیاز است نتواند به دیگران بگوید «نه». البته موضوع به اینجا ختم نمی‌شود...

... منبع گمنام ...

 انزوا و تنهایی را میتوان حالت نسبتاً پایداری دانست که در آن کودک با وجود قرار گرفتن در جمع هم‌بازی‌ها و همسالان خود بیشتر اوقات به تنهایی بازی می‌کند.

🌸 برخی علائم و نشانه‌های کم‌رویی و فقدان مهارت‌های اجتماعی عبارتند از: 

- عدم داشتن یک یا دو دوست صمیمی (دو طرفه)،

- عدم توانایی در ابراز همدلی با افراد آزار دیده یا طرد شده،

- عدم توانایی در شروع ‌یا حفظ گفت‌وگو و صحبت کردن با دیگران

- نادیده گرفته شدن یا مورد سوء استفاده و اذیت قرار گرفتن توسط سایر کودکان

- و اشکال در پیشرفت تحصیلی 

از عمده نشانه‌های یک کودک خجالتی است.

‍‍✴️ راهکارهای تربیتی جهت نمازخوان شدن فرزندان:

👈۱. خودتان الگوی خوبی باشید. اگر شما نماز عاشقانه و اول وقت نخوانید و مثل کلاغ نوک به زمین بزنید، انتظار نداشته باشید فرزندتان نمازخوان شود.

👈۲. بعدازنماز، کودک یکی دوساله به بالا را در آغوش بگیرید و رفتار بامحبت تری با او داشته باشید، تا فرزند ببیند شما هر وقت نماز میخوانید، مهربانتر میشوید و به این وسیله به نماز علاقه مند میشود.

👈۳. او را از کودکی به نماز جماعت و نماز جمعه و حرم و مساجد و مراسم مذهبی ببرید، مخصوصاً اگر برایش این مکان ها را با جایزه و خاطره و تشویقی شیرین کنید.

👈۴. امر به نماز را درست وقتی فرزند به سن بلوغ رسید، نگذارید بماند باید چند سال قبل از سن تکلیف او را مشتاق به نماز کنید و نماز را به او آموزش دهید.

👈 ۵. برای مشتاق کردن کودک به نماز، قبل سن تکلیف، برای دختران یک چادر نماز و جانماز و مُهر و تسبیحِ قشنگ و برای پسر هم همین ها غیر از چادر را تهیه کنید.

👈۶. چون به سن تکلیف نرسیده و نماز برایش واجب نشده، او را همیشه مجبور به نماز خواندن نکنید. مثلاً میتوان قبل از اذان با کودک کمی بازی کرد بعد موقع اذان که شد بگویید دخترم اذان میدهند من میخواهم نماز بخوانم تو چه؟ ... دستور ندهیم پیشنهاد بدهیم.

👈۷. از کودکی هر وقت نماز میخوانَد به او محبت بیشتری کنید و نماز خواندنش را برای دیگران و در جمع خانواده و فامیل تعریف کنید و تشویق و تحسینش کنید.

👈 ۸. با خانواده های مذهبی و دوستان خوب معاشرت و رفت و آمد کنید. 

👈۹. با ورود فرزندتان به دوره ی نوجوانی برای او دلیل بیاورید که چرا نماز بخوانیم ولی کوتاه بگویید و سریع رد شوید. انتظار تأثیر زود و سریع نداشته باشید؛ زیرا نوجوان در دوران خامی است تا پخته شود و حرف شما را بفهمد زمان میبرد.

👈۱۰. نسبت به نماز خواندنش یا نخواندنش حسّاسیت زیادی نشان ندهید و مدام به او گیر ندهید. حسّاسیت زیاد، جلوی تفکر او را میگیرد و نماز با اجبار فایده ندارد؛ بگذارید از درون مسئولیت پذیر شود.

👈۱۱. در دوران نوجوانی، فرد دچار سردرگمی است و به دنبال انتخابِ راه و هویت خود است، به او راه درست را نشان دهید و بگذارید زمان بگذرد و راهش را انتخاب کند. مدام نصیحتش نکنید بدتر گیج و کلافه می شود.

👈۱۲. از روش غیر مستقیم استفاده کنید؛ مثل اهداى کتاب و سی دی و نرم افزار. هم میتوانید به او هدیه کنید و یا جایی جلوی چشمش قرار دهید تا خودش ببیند و استفاده بکند.

👈۱۳. نوجوان به دلیل تغییرات هورمونی رشد، دچارِ کمی سستی و احساس خستگی است، خوابش زیاد شده و اکثراً سنگین خواب میشوند. شاید شما فکر کنید او تنبل شده. برای نماز صبح او را با دعوا و داد بیدار نکنید. او را با محبت و نوازش و بوسه و صدازدن با القاب زیبا مثل دختر عریزم و ... بیدارش کنید. یک بار هم شاید کافی نباشد، پس صبورانه یک بار قبل نماز خودتان و یک بار بعد نماز او را با محبت بیدار کنید. 

👈۱۴. در جلوی جمع، مدام او را امر به خواندن نماز نکنید. پنهانی و با لحن پُر از محبت به او یادآوری کنید.

👈۱۵. گاهی نوجوان به دلیل دیده نشدن، با نماز نخواندن میخواهد خود را نشانتان دهد. پس او را ببینید و به او توجه کافی بکنید. 

👈۱۶. هیچ گاه بچه های نمازخوان را بر سرش نکوبید و او را با آن ها مقایسه نکنید، مقایسه اثر عکس دارد و او، هم از نماز بدش می آید و هم از آن بچه ی نمازخوان. 

👈۱۷. وقتی به سن تکلیف رسید برایش جشن عبادت بگیرید. 

👈۱۸. نقل داستان های شیرین و در حد سن کودک و نوجوان از نماز بزرگان و استفاده از اشعار و احادیث زیبا 

👈۱۹. ترک مستحبات در ابتدای کار و طول ندادن نماز و رعایت توانایی کودک و نوجوان

👈۲۰. تقویت عشق و علاقه به اهل بیت که یکی از راه های جلب انسان به عبادت و نماز است.

👈و نکته پایانی: اگر در رفتار نماز خوان ها، مهر و محبت و انصاف دیده شود، میل بچه ها به نماز خواندن بیشتر میشود.

👈و نکته پایانی دیگر: تا خوب ها خوب تر نشن، بدا خوب نمیشن...

ﭘﺴﺮ ﮔﺎﻧﺪﯼ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ: ﭘﺪﺭﻡ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﯾﮏ ﺭﻭﺯﻩ ﺍﯼ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺩﺍﺷﺖ، ﺍﺯ ﻣﻦ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ، ﻭﻗﺘﯽ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺭﺳﺎﻧﺪﻡ ﮔﻔﺖ: ﺳﺎﻋﺖ 05:00 ﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮﺕ ﻫﺴﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮﮔﺮﺩﯾﻢ، ﻣﻦ ﺍﺯ ﻓﺮﺻﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻡ، ﺑﺮﺍﯼ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺮﯾﺪ ﮐﺮﺩﻡ، ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎﻩ ﺑﺮﺩﻡ، ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺭﻓﺘﻢ، ﺳﺎﻋﺖ 05:30 ﯾﺎﺩﻡ ﺁﻣﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﭘﺪﺭ ﺑﺮﻭﻡ! ﻭﻗﺘﯽ ﺭﺳﯿﺪﻡ ﺳﺎﻋﺖ 06:00 ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ! ﭘﺪﺭ ﺑﺎ ﻧﮕﺮﺍﻧﯽ ﭘﺮﺳﯿﺪ: ﭼﺮﺍ ﺩﯾﺮ ﮐﺮﺩﯼ؟! ﺑﺎ ﺷﺮﻣﻨﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻍ ﮔﻔﺘﻢ: ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮﺩ، ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﺪﻡ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻤﺎﻧﻢ، ﭘﺪﺭﻡ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﻪ ﺗﻌﻤﯿﺮﮔﺎﻩ ﺯﻧﮓ ﺯﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﮔﻔﺖ: ﺩﺭ ﺭﻭﺵ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﻦ ﺣﺘﻤﺎً ﻧﻘﺼﯽ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺭﺍﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﯽ! ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻔﻬﻤﻢ ﻧﻘﺺ ﮐﺎﺭ ﻣﻦ ﮐﺠﺎﺳﺖ ﺍﯾﻦ ﻫﺠﺪﻩ ﻣﺎﯾﻞ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﯿﺎﺩﻩ ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﻡ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻬﻢ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻢ! ﻣﺪﺕ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻋﺖ ﻭ ﻧﯿﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺵ ﺍﺗﻮمبیل ﻣﯽ ﺭﺍﻧﺪﻡ ﻭ ﭘﺪﺭﻡ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﺭﻭﻍ ﺍﺣﻤﻘﺎﻧﻪ ﺍﯼ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻏﺮﻕ ﺩﺭ ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﯽ ﻭ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﺑﻮﺩ، ﻧﮕﺎﻩ ﻣﯽ ﮐﺮﺩﻡ! ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺩﯾﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺭﻭﻍ ﻧﮕﻮﯾﻢ، ﺍﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﻋﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺧﺸﻮﻧﺖِ ﭘﺪﺭﻡ، ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻧﯿﺮﻭﻣﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ 80 ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﻡ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﯽﺍﻧﺪﯾﺸﻢ!

(ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﯾﮏ ﺭﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ آﻥ ﺭﺍﻩ ﺭﺍستی است...)

سوال:

بنده پدر پسر 14 ساله‌ای هستم که خوشبختانه فرزندم اهل نماز و روزه است،

ولی متاسفانه علاقه‌ای به حضور در مسجد و شرکت در نمازجماعت ندارد.

لطفا بفرمایید که چگونه می‌توانم او را به مسجد علاقه‌مند کنم؟

پاسخ:

برای این قضیه، هرگز از زور و تحمیل استفاده نکنید؛ چرا که می‌تواند نتیجه عکس بدهد. برخی از پدر و مادرها جهت گرایش و ایجاد تمایل در فرزندان به مساجد و اماکن مذهبی از تحریک عواطف و احساسات استفاده می‌کنند. از این روش برای تقابل با رفتارهای نادرست یا بی توجهی فرزندان به ارزش‌های دینی بهره ببرید. امّا جهت گرایش فرزندان به مسائل دینی از جمله مسجد و اماکن مذهبی، راهکارهای ذیل را بکار گیرید:

 آیا این جمله که محبت کردن هیچ حد و مرزی ندارد، صحیح است؟... خیر! اگر شما در پی تربیت کردن کودکانی خوش رفتار هستید، باید یک سری قوانین و مقررات پایه، بنیان گذاری کنید. و مانع از رشد رفتارهای بد شده و رفتارهای بد را از ریشه از بین ببرید. به وسیله ۷ قدمی که در ادامه به آن اشاره می کنیم شما میتوانید مانع از لوس شدن کودک خود شوید. محدودیت ها را ساده و واضح مشخص کنید، اینطور در نظر بگیرید که اگر محدودیت خود را به صورت واضح و ساده بیان کنید دیگر نیازی به بحث های بعدی ندارید...